Melkveehouders Eefje Meihuizen uit Ermelo en Rudie Freriks uit Luttenberg waren te gast in het televisieprogramma ‘Dit is de Middag’. Presentator Margje Fikse ging in dit actualiteitenprogramma het gesprek met hen aan over de stikstofcrisis, het lange proces van onduidelijkheid en het missen van toekomstperspectief. Deze melkveehouders vertellen wat het met hen doet en gaan in op de noodzaak van TABOER.
Eefje boert in een Natura2000 gebied. Zij geeft aan over het lange proces van onduidelijkheid: “Geef mensen zekerheid. Die onzekerheid is knagend.”
Rudie vertelt dat door een optelsom van factoren vorig jaar bij hem de emmer overliep. “Wij zitten ver van een Natura2000 gebied, maar hebben de natuurbeschermingswet-vergunning niet op orde, buiten onze schuld door een uitspraak van de Raad van State vier jaar geleden. Als ik dan vanochtend ook in de Volkskrant een column lees over ‘wanneer zijn burgers echt zat van de boeren’ dan voel je je echt wel weggezet hoor.”
Eefje vult aan: “Als je ‘s ochtends bij het ontbijt de krant open slaat en er staat weer iets negatiefs in over ‘weer die boeren’ dan merk je wel dat het emmertje echt vol zit.” Rudie: “Er gaat geen dag voorbij of je leest wel in een artikel of je hoort op de radio of televisie een sneer richting de boeren. Het ligt altijd aan die boeren!”
Combinatie van onzekerheid en geen waardering
Margje vat het gesprek met haar tafelgasten goed samen: “Is het een combinatie van onzekerheid van ‘Wat gaat er nou met ons gebeuren?’ plus het gevoel dat je steeds de schuld krijgt van alles?” Rudie beaamt dat volmondig met een ‘ja’: “Ik zeg altijd ‘je bent waardering nodig. Ten eerste bestaat waardering uit centen, maar je wilt ook gewoon horen dat je het goed doet. We produceren voedsel; alsof dat niets voorstelt!”
Er zijn ook boeren die er thuis niet meer over kunnen praten. Als er altijd spanning is, dan kan een partner op een gegeven moment zeggen ‘hou er nou maar even over op’.
Eefje Meihuizen
De presentatrice vraagt zich af of boeren en tuinders TABOER gaan bellen om te praten: “Een boer heeft toch ook vrienden en familie of een partner?” Eefje beaamt dat, maar geeft daarin ook nuance: “Er zijn ook boeren die er thuis niet meer over kunnen praten. Als er altijd spanning is, dan kan een partner op een gegeven moment zeggen ‘hou er nou maar even over op’. Uiteindelijk is het ook niet goed dat het er thuis altijd over gaat, want je opvolger zit ook aan die keukentafel. Ook je omgeving is er wel een keertje klaar mee en denken ‘heb je hem of haar ook weer’. Uiteindelijk denk ik dat boeren ook wel binnenvetters zijn; je bent gewend op je eigen erf je eigen problemen op te lossen.”
Door de jaren heen heb ik wel geleerd om te praten, ook thuis met mijn vrouw. Dat is dus het belangrijkste; je moet er wel over praten!”
Rudie Freriks
TABOER is laagdrempelig
“Zou jij naar TABOER gaan?”, vraagt Margje aan Rudie. Hij is daar open over: ”Ik zou wel iemand zoeken om mijn verhaal kwijt te kunnen, dat kan iemand in je omgeving zijn, een erfcoach of TABOER. In gesprekken die ik heb met andere boeren aan de keukentafel, dan merk je de spanning soms wel. Ik heb door de jaren heen wel geleerd om te praten, ook thuis met mijn vrouw. Dat is dus het belangrijkste; je moet er wel over praten!”
Eefje: “Zelfs als je die spanning bemerkt, is het soms wel heel lastig om daarover het gesprek aan te gaan. Ik hoop dat ik het op zo’n moment dan goed aanvul en aandurf het bespreekbaar te maken. Want dat is best lastig, omdat je op dat moment wel heel dichtbij bij iemand komt en niet iedereen wil dat. Vaak denk je pas achteraf: ‘ja, ik heb wel gezien dat het minder ging’. Belangrijk dus dat je je zorgen deelt. TABOER is een mooi en laagdrempelig iets, waar je in je eigen veilige omgeving eens naar kunt kijken en misschien ook hulp gaat zoeken. Goed dus dat dit er is.”
Behoefte aan duidelijkheid
Wat is de oplossing? “Uiteindelijk wil je duidelijkheid, zodat men weet waar je aan toe bent. Maar ik zou daar graag ook rechtvaardigheid in willen zien, zodat je verder kunt,” aldus Eefje. Rudie vult aan: “Ook al is de duidelijkheid niet de gewenste duidelijkheid, dan kun je daar naar toe werken en keuzes maken. En nu, je weet het gewoon niet.”
Kijk hier het hele fragment terug: https://www.npostart.nl/dit-is-de-middag/05-06-2023/VPWON_1350362 (Na 11 minuten start het item rondom TABOER)
Zit je ook in onzekere situatie of zie je iemand in je direct omgeving worstelen met deze onzekerheid? Praat erover met mensen in je directe omgeving of bel met TABOER.