“Zelfmoord is niet nodig. We hoeven alleen maar echt naar elkaar te luisteren om veel leed te voorkomen,’’ stelt Frits. Hij is nu ruim 60 jaar oud en heeft alweer 35 jaar geleden de keuze gemaakt om te stoppen met zijn melkveebedrijf. In de aanloop daarnaartoe heeft hij het heel zwaar gehad. ‘’Ik stond weleens in de melkput en dacht dat een touw de enige oplossing was.’’ Frits vertelt zijn verhaal op de website van TABOER. Hij wil mensen een hart onder de riem steken die in een moeilijke positie zitten. Zijn belangrijkste boodschap is: Praat over je problemen en zoek hulp.
In het kader van de Wereld Suïcide Preventie Week 2023 vertelt Frits zijn verhaal. Frits is niet zijn echte naam, alleen anoniem wil hij zijn levensverhaal vertellen. Na het interview neemt hij twijfelend contact op en meldt hij nogmaals dat het niet zijn bedoeling is dat hij iemand verdriet wil doen met dit verhaal. ‘’Ik heb een hele lieve vader en moeder gehad,’’ merkt hij meermaals op. ‘’Het was een compleet andere tijd. Een tijd waarin we niet echt met elkaar praten.’’ Een zieke vader en een moeder die er alles aandeed om het iedereen naar de zin te maken, was voor Frits uiteindelijk geen goede basis. Hij heeft een hele zware tijd gekend in de periode tussen zijn 17e tot en met 29e jaar. Met uiteindelijk de beslissing het bedrijf te beëindigen. “In die periode werd ook de superheffing ingevoerd. Melkveehouders mochten niet meer melk produceren dan ze melkquotum hadden. De invoering hiervan in 1984 zorgde toen voor veel onzekerheid in de sector. Eigenlijk is het wel vergelijkbaar met de maatregelen die nu op boeren en tuinders afkomen,” legt hij uit.
Nieuwsuur was een trigger
Tijdens de uitzending van Nieuwsuur over TABOER vertelde een melkveehouder zijn verhaal. Deze boer vertelde met tranen in zijn ogen over zijn onzekerheid met betrekking tot de toekomst van zijn bedrijf. Deze onzekerheid had veel impact op zijn mentale gezondheid. “Natuurlijk draait het niet alleen om beleid en regelgeving, maar het is vaak een pakket aan gebeurtenissen in iemands leven die ervoor zorgen dat hij of zij het niet meer ziet zitten,’’ zegt Frits. Deze uitzending maakte veel los bij hemzelf. Hij ging daardoor terug in de tijd. Ook de reünie van de landbouwschool dit voorjaar zorgde ervoor dat hij zich meer bewust werd van de zware periode waar hij als jongeman doorheen is gegaan. ‘’Tijdens deze reünie bleek dat uit mijn klas 2 medeklasgenoten en 1 leraar zich de afgelopen 40 jaar van het leven hebben beroofd. Met dit in mijn achterhoofd vind ik het nog belangrijker om mentale problemen bespreekbaar te maken.’’
Belangrijke rol voor het onderwijs
“Wij zijn van de generatie waarin vooral aandacht was voor technische en economische kennis op school. Het is juist belangrijk te leren om over je gevoelens te praten.”
Frits heeft een fijne jeugd en een prachtige tijd gehad op de landbouwschool. Daarna veranderde er veel in zijn leven. Nu jaren later is hij van mening, dat het onderwijs een belangrijke rol kan spelen bij het bespreekbaar maken van mentale gezondheid onder jongeren. ‘’Wij zijn van de generatie waarin alleen maar aandacht was voor technische en economische kennis, maar dat is eigenlijk helemaal niet belangrijk. Het zou goed zijn dat jongeren op school al leren om over hun gevoelens te praten of ze erop te wijzen hulp te zoeken als dat nodig is. Frits is ervan overtuigd dat goed is, dat jongeren leren hun eigen dromen na te jagen om uiteindelijk hun eigen pad in het leven te kiezen. Helaas heeft Frits die kans toentertijd niet gehad.
Luisteren in plaats van toehoren
”Gelukkig kon ik altijd weer op tijd de knop omzetten door te denken aan wat ik wel had.”
Frits’ mentale problemen begonnen op het moment dat zijn vader ziek werd en hij ook nog eens zelf fysieke klachten kreeg. Hij had last van zijn been, waardoor hij mank liep en niet meer kon sporten. Ook tijdens het werk op de boerderij had hij vaak pijn. Meerdere keren gaf hij bij zijn moeder aan dat hij het allemaal niet zag zitten om het bedrijf over te nemen met zijn gezondheid. “Ik had namelijk een droom: Ik wilde graag naar het buitenland om een bedrijf te starten. Deze dromen en idealen heb ik aan de kant gezet om thuis aan de slag te gaan. Ik vertelde wel mijn verhaal, maar mijn moeder hoorde het slechts aan, maar luisterde niet. Ik werd hier steeds ongelukkiger van. Ik vluchtte naar de kroeg en was regelmatig betrokken bij vechtpartijen. Af en toe kocht ik bijvoorbeeld zomaar vee of een nieuwe machine om mijn verdriet te stillen. Dat leverde dan een kort moment van geluk op, maar dat geluksgevoel was dan binnen een paar weken weer verdwenen. Dan stond ik ’s ochtends en ’s avonds weer in de melkput en vroeg me regelmatig af waarom sta ik hier en wat doe ik hier. In die tijd kende ik veel sombere gedachtes en dacht ik zelf dat een touw de oplossing kon bieden. Gelukkig kon ik altijd weer op tijd de knop omzetten door te denken aan wat ik wel had. Een lieve vader, moeder, broers en zussen. Echt hulp heeft hij niet gehad. Frits is op eigen kracht er weer bovenop gekomen, maar heeft zich wel heel eenzaam gevoeld al die jaren. Het heeft minstens 10 jaar geduurd voordat hij zijn leven weer op de rit had.
“Durf de cirkel van pijn en verdriet te doorbreken en zoek hulp.”
Zoek hulp
De pijn en de eenzaamheid die Frits zelf heeft ervaren in die periode, wil hij graag andere mensen besparen. “Het is belangrijk dat je de cirkel van pijn en verdriet durft te doorbreken. Zorg dat je er niet in blijft zitten. Breek eruit door hulp te zoeken. Dat ik kan iedereen zijn. Ga het gesprek aan met de je ouders, of bel met telefonische hulpdiensten zoals 113 zelfmoordpreventie of TABOER. Je kunt ook contact zoeken met je huisarts of psycholoog. Je doet alleen jezelf pijn als je geen hulp zoekt en uiteindelijk je omgeving als je beslist om uit het leven te stappen,” merkt Frits tot slot op.
Ondertussen gaat het goed met Frits. Hij is gelukkig getrouwd en heeft een prachtige dochter. Hij heeft zich omgeschoold en werkt nu als ambtenaar ergens in Nederland.
Denk je aan zelfmoord naar aanleiding van dit verhaal en wil je hierover in gesprek met ons? Je kunt anoniem met 113 zelfmoordpreventie bellen 0800-0113 of chatten. De hulplijn is 24/7 geopend.
Of heb je behoefte aan een luisterend oor? Neem gerust contact op met TABOER.
Over de Wereld Suïcide Preventie Week
Van 4 tot en met 10 september is het Wereld Suïcide Preventie Week en vragen we extra aandacht voor suïcidepreventie. Dat doen we niet zomaar. Suïcide raakt ons allemaal. Help mee om het aantal suïcides omlaag te krijgen en kijk op www.samenmindersuïcide.nl. Bron: 113 zelfmoordpreventie.