Marije van Velthoven (23) is van alle markten thuis. Ze geniet ervan om zowel met haar hoofd als met haar handen te werken. ‘’Deze combinatie houdt me gemotiveerd en stelt me in staat om telkens nieuwe uitdagingen aan te gaan,’’ merkt ze op. Een van die uitdagingen was vier jaar geleden de beslissing om naast de koeien te starten met het kweken van insecten. Deze nieuwe tak was een sprong in het diepe, maar wel een passende aanvulling op hun melkveebedrijf.
Het melkveebedrijf van de familie Van Velthoven ligt tegen de dorpskern van het dorp Leende. Aangezien het aantal opgaven in dit gebied hoog is, zal het in de toekomst steeds lastig worden om op deze locatie een volwaardig melkveebedrijf te behouden. Tot 2018 was het traditioneel bedrijf, maar door de fosfaatregeling in dat jaar moesten ze 8 procent van hun veestapel inleveren. “Dat betekende dat we niet genoeg inkomen meer konden genereren uit deze bedrijfstak. Ook was het toen al duidelijk dat zowel mijn één jaar oudere broer als ik het bedrijf in de toekomst wilden voortzetten en dat we graag op deze locatie verder wilden.’’ Omdat uitbreiden in grond hier in Brabant geen optie is, moesten ze op zoek naar een passend alternatief naast hun melkveetak.
Creatieve geesten met nieuwe ideeën
‘’Een waslijst van beperkingen op deze locatie dwong ons om creatief na te denken over mogelijkheden die zowel bij deze locatie en ons bedrijf passen. En waar wij als ondernemers energie van krijgen. We hebben veel scenario’s overwogen, maar uiteindelijk bleven er twee opties over: een paardenmelkerij of een insectenkwekerij. De wormenkwekerij bleef uiteindelijk over, omdat we daar geen grond voor nodige hebben. Een bijkomend voordeel was dat we de leegstaande varkensstallen hiervoor konden gebruiken. Mijn moeder volgde een cursus wormen kweken en wij experimenteerden met het kweken van meelwormen in een kasje in de woonkamer. Zo leerden we het vak en ontdekten we dat we het ook echt leuk vonden. In eerste instantie lag onze focus op het kweken van meelwormen, maar we kozen voor de nichemarkt van het kweken van morio wormen.’’
Besturen geeft energie
Marije werkt graag mee op de insectenkwekerij, terwijl haar broer de voorkeur geeft aan de melkveehouderij. Op deze manier zijn de taken goed verdeeld en doet ieder waar hij of zij blij van wordt. “Dat is een belangrijk uitgangspunt,” stelt Marije. “Focus je vooral op de dingen die jij leuk vindt. Ik steek graag mijn handen uit de mouwen in de insectenkwekerij, het geeft me rust. Als je veel nadenkt, is het goed om juist met je handen te werken en afstand te nemen van het denkwerk in mijn studie en bestuurswerk,” merkt Marije op. Na haar studie Bedrijfskunde aan de HAS in Den Bosch studeert ze nu in deeltijd Bestuurskunde aan de VU in Amsterdam. Daarnaast is ze interim-voorzitter van BBB jong, actief bij het AJK en het waterschap Dommel. Het bestuurswerk is ook een bewuste keuze van Marije. “Als sector hebben we te maken met tal van problemen. Sommigen gaan de straat op, anderen gaan liever het gesprek aan. Ik behoor tot de laatste categorie. Door mijn bestuurswerk heb ik het gevoel dat ik een bijdrage kan leveren aan het oplossen van de problemen waarmee de agrarische sector nu wordt geconfronteerd,” zegt Marije. Dit werk geeft haar veel energie en voldoening.
“Focus je vooral op de dingen die jij leuk vindt. Ik steek graag mijn handen uit de mouwen in de insectenkwekerij, het geeft me rust.”
Marije van Veldhoven
Leg de focus op mogelijkheden
Marije staat bekend om haar focus op mogelijkheden en oplossingen. Ze is zich echter ook bewust van de vele onzekerheden waar (jonge) agrarische ondernemers mee te maken hebben. Ook zij staat samen met haar familie voor nieuwe uitdagingen. “We willen eigenlijk de melkveetak versterken, zodat deze tak weer op eigen benen kan staan. Nu vangt de insectenkwekerij de tegenvallers binnen de melkveehouderij op. Ons bedrijf is intensief. Dat betekent dat we veel voer moeten aankopen en te maken hebben met stijgende kosten voor de afzet van mest door het wegvallen van de derogatie,’’ legt Marije uit. Het is onduidelijk hoe het de komende tijd verder gaat. ‘’Wij hebben te maken met veel opgaven in dit gebied, die een beperkende rol spelen voor de toekomst van ons melkveebedrijf. We onderzoeken op dit moment samen allerlei mogelijkheden om stappen vooruit te maken binnen onze melkveetak, maar het beleid maakt het voor ons lastig om nu daadwerkelijk beslissingen te nemen. Desondanks blijft Marije optimistisch en ziet ze de insectenkwekerij als een goede keuze. Beide takken van het bedrijf versterken elkaar en bieden mogelijkheden voor de toekomst.
Eigen toekomstplannen helder
Marije is zelf duidelijk over haar toekomstplannen. “Het liefst wil ik mijn (bestuurs)werk combineren met bijvoorbeeld een insectenkwekerij of een andere (nieuwe) teelt.” Ze denkt na hoe ze dat kan realiseren, met als wens, dat zowel zij als haar broer het bedrijf in de toekomst op een eigen locatie kunnen voortzetten. ‘’Mijn ouders beschikken nog over een tweede locatie met varkenstallen. Hier liggen dus kansen. Over de invulling denken we op dit moment na en borduren we voort op de ingeslagen weg.”
Documentaire ‘Pijn op het platteland’
“We moeten als sector niet alleen praten over technische en economische resultaten, maar juist ook ons gevoel en zorgen durven uit te spreken.”
Marije van Velthoven
Naast al haar werk, studie en bestuurszaken taken heeft ze vorig jaar ook nog tijd gevonden om haar verhaal te delen in de documentaire ‘Pijn op het platteland’. Als jonge onderneemster vertelt ze hierin hoe ze bedreigingen omzet in kansen. Een mooie eigenschap, waaruit de veerkracht blijkt van deze jonge onderneemster. In deze tijd van veel onduidelijkheid en onbegrip blijft ze de kansen benoemen en pakt ze, zodra ze zich voordoen. “We moeten als sector niet alleen praten over technische en economische resultaten, maar juist ook ons gevoel en zorgen durven uit te spreken. Deel deze met de mensen in jouw omgeving. Ga het gesprek aan. Dan komen we samen verder. Wees eerlijk tegen jezelf en maak ook eens pas op de plaats. Maak een lijst van alles wat wel goed is gegaan het afgelopen jaar, in plaats van constant alles negatief te benaderen. Probeer alles in perspectief te zetten en deel je bevindingen. Je merkt dan dat je er zeker niet alleen voor staat, is mijn persoonlijke ervaring. Het geeft mij hoop dat heel veel partijen opkomen voor de belangen van de sector. Zelf vind ik het fijn om daar een bijdrage aan te kunnen leveren, nu en in de toekomst!’’