Ellis Grin, een 23-jarige studente industrieel ontwerpen, heeft onlangs een krachtige mini-documentaire uitgebracht met de titel ‘Breek je boerderij maar af’. In deze aangrijpende 7 minuten durende film legt ze op een ontroerende manier het verhaal vast van haar ouders, Piet en Anje Grin, die gedwongen worden om hun boerderij stop te zetten. Ellis zelf verliet de boerderij in Biddinghuizen vijf jaar geleden om naar de stad Groningen te verhuizen voor haar studie.
Vanuit haar studentenkamer deelt Ellis haar ervaring als dochter van een melkveehouder die gedwongen wordt het bedrijf stop te zetten, wat bij haar en haar ouders een diep gevoel van onrechtvaardigheid oproept. Ze heeft van dichtbij de boosheid, verdriet en frustratie van haar ouders meegemaakt, tot het moment waarop ze besloten zich aan te melden voor de stoppersregeling. De situatie was uitzichtloos, aangezien het bedrijf zowel piekbelaster als PAS-melder is, waardoor het onverkoopbaar werd omdat banken geen financiering verstrekken aan PAS-melders. “Dit voelt zo oneerlijk,” merkt Ellis op.
Mediahype rondom onrechtvaardig beleid
Om haar familieleden op de hoogte te stellen, besloot haar moeder afgelopen zomer haar verhaal op Facebook te delen. Haar bericht ging viraal en bleek herkenbaar voor veel agrarische ondernemers. Ellis benadrukt: “De media-aandacht overviel mijn moeder. In eerste instantie wist ze niet goed wat ze ermee moest. Uiteindelijk heeft ze besloten om het podium te pakken en haar verhaal te delen om het onrechtvaardige beleid onder de aandacht te brengen bij het grote publiek. “Door de hele mediahype realiseerde ik me pas wat het met mijn ouders deed. Eigenlijk wist ik niet goed wat er allemaal speelde; ik kwam af en toe een weekend naar de boerderij en zorgde vooral mijn moeder ervoor dat het gezellig was.’’
‘Door de hele mediahype realiseerde ik me pas wat het met mijn ouders deed.’
Ellis Grin
Stad – platteland
Na die media-aandacht kwam Ellis erachter wat er daadwerkelijk afspeelde op de boerderij in Biddinghuizen. Het stikstofkaartje van Minister van de Wal was de druppel voor Anje en Piet. ‘’Mijn ouders zagen in het verleden vaak elke wijziging in wet- en regelgeving als een uitdaging en gingen voortvarende aan de slag. De stal is modern en innovatief en voldoet aan alle milieu- en welzijnseisen en is zelfs gecertificeerd met groenlabel. ‘’De koeien hebben bij mijn ouders een prachtig koeienleven,’’ zegt Ellis.
“Hier denken mijn vrienden in de stad soms wel anders over. Zij hebben een totaal ander beeld van de landbouw, over het houden van dieren en over stikstof. Wat voor mij logisch is, is voor hen niet voor te stellen. Ze hebben vaak een ouderwets idee over de landbouw. En dan leg ik voor de zoveelste keer weer uit met hoeveel respect mijn ouders elke dag van het jaar zorgen voor hun dieren,’’ voegt ze eraan toe.
In Groningen ontdekte Ellis ook de kloof te stad en platteland. “Mijn vrienden hadden totaal niet door wat voor impact het huidige beleid had voor het bedrijf van mijn ouders. Ik merkte dat ik het lastig vond om het telkens uit te leggen en heb toen besloten om er een kort documentaire van te maken, waarin vooral het echte verhaal wordt verteld, waarin de boosheid en verdriet voelbaar is.’’ De documentaire is ook een uitlaatklep voor mijzelf om het een plek te kunnen geven.’’
Het proces van stoppen
Het proces van stoppen is een langdurig en moeizaam traject. “Mijn ouders zijn er nog lang niet. Het echte verwerken komt past later. Dat geldt zeker ook voor mij. Het in beeld brengen van het stoppen van het bedrijf is voor mij een goede manier om ermee om te gaan.”
Op dit moment zijn Anje en Piet Grin, beide 65 jaar oud, bezig met de voorbereidingen om de bedrijfsvoering te staken, wat weer leidt tot nieuwe frustraties. Liever hadden ze gezien dat één van hun medewerkers het bedrijf zou voortzetten. ‘’Het is zonde dat zo’n prachtig modern innovatief bedrijf op de meest vruchtbare grond in Nederland afgebroken moet worden. Het afbreken van het bedrijf waar ze 40 jaar aan hebben gewerkt is een dagelijkse mentale strijd, vol met administratieve rompslomp en praktische zorgen, zoals het aanvragen van vergunningen en het selecteren van sloopbedrijven,’’ merkt Ellis op. ‘’Aan mijn ouders merk ik dat ze dit proces als zwaar ervaren. Aan de zijlijn probeer ik ze te steunen door eens extra te bellen en te vragen hoe het gaat. Maar eerlijk gezegd, ben ik daar niet zo goed in.”
Afscheid van de koeien
Het afscheid nemen van de koeien en het afbreken van de stallen is een emotioneel zwaar proces. ‘’Toch proberen mijn ouders er iets positiefs te maken, waarvan ze energie krijgen. Ze zijn bezig met het organiseren van een prachtig koeienfeest. Op die dag zullen alle dieren gehuldigd en geveild worden. Zo proberen ze er toch nog mooi af te sluiten, maar het diepste dal moet nog komen.
De echte verwerking zal pas later plaatsvinden, denkt Ellis. Ze denkt dat deze documentaire niet de laatste zal zijn. Ze zal naar alle waarschijnlijkheid meer stappen in het traject van het stoppen vastleggen. Zo hoopt met het verhaal van haar ouders een gevoelige snaar te raken en hiermee een inkijkje geeft op de complexe uitdaging waarmee veel agrarische gezinnen worden geconfronteerd. ‘’Mijn ouders zijn op dit moment degenen die een offer moeten brengen. Je mag dan wel een zak geld ontvangen, maar wat is dat waard als je daarvoor je levenswerk moet afbreken, terwijl je dat geld liever geïnvesteerd had zien worden in nieuwe innovaties.’’
Bekijk hier onder de documentaire: “Breek je boerderij maar af’’
Maak je je zorgen over de toekomst van jouw bedrijf? Denk je na over een bedrijfsbeëindiging? Of zie je het even niet meer zitten? Praat erover met mensen in jouw omgeving of neem contact op met TABOER!