Loïs Elken is 20 jaar en heeft net haar middelbare school afgerond. Met een MBO-diploma Veehouderij op zak gaat ze binnenkort aan het werk bij een melkveehouder in de buurt. ‘’Ik ben een boerin zonder bedrijf,’’ zegt ze ferm. Ondanks haar jonge leeftijd heeft ze hart voor de sector. Ze deed mee aan de Miss Diversity-verkiezing en vroeg tijdens deze wedstrijd aandacht voor de mentale gezondheid van boeren en boerinnen in Nederland.
De keuze voor het thema mentale gezondheid in de agrarische sector was voor Loïs vanzelfsprekend. Het hoge aantal zelfdodingen onder agrariërs was voor haar een belangrijke trigger. Ook een paar boeren in haar omgeving hebben een einde gemaakt aan hun leven. Dit heeft veel indruk op haar gemaakt, waardoor ze besloten heeft tijdens deze verkiezing dit onderwerp op de kaart te zetten. “En het is meer dan gelukt,’’ merkt ze op. ”Ondanks dat ik niet bij de top vijf zat heb ik wel de prijs ontvangen voor Miss Media. Ik ben het meest verschenen in de media.’’ Ze heeft haar verhaal over zowel haar eigen diversiteit, als mentale gezondheid onder boeren en tuinders breed kunnen uitdragen via verschillende mediakanalen. Graag deelt ze haar verhaal op de site van TABOER. ‘’Want ik heb ondertussen wel geleerd dat praten helpt, als je even niet lekker in je vel zit.’’
Miss Diversity – Miss Media
“Het maakt niet uit welke maat je hebt? Iedereen mag meedoen aan deze verkiezing. Dat sprak mij zo aan op de oproep voor deelnemers aan de Miss Diversity Netherlands. Midden in de nacht heb ik het deelnameformulier ingevuld. In de veronderstelling dat ik er nooit meer iets van zou horen, want ik ben niet lang, dun en blond en heb al helemaal niets met kleding en make-up. Totdat ik uitgekozen werd en één van de 34 deelnemers was van deze verkiezing. Naast een bijzondere ervaring, heb ik er ook nog een aantal vriendinnen aan overgehouden. Maar het allerbelangrijkste is toch wel dat haar zelfvertrouwen is gegroeid. ‘’Je mag er zijn, wie je ook bent, ongeacht maat, lengte, huidskleur, religie, taal of beroep.”
Wat is goed voor mij?
Loïs heeft ondertussen haar weg gevonden, maar die was niet eenvoudig. In de tweede klas van de middelbare school kreeg ze de diagnose ADHD. Toen viel alles op zijn plek. ‘’Als kind was ik vaak druk en boos. Qua emoties kon ik enorm switchen. Veel mensen wisten niet hoe ze daarmee om moesten gaan. Ook voor mijn papa en mama was dat lastig. Daardoor ben ik verschillende keren van school gewisseld. Op een van die scholen ben ik erg gepest en werd daardoor depressief.’’ Door therapie en medicatie is ze er weer bovenop gekomen. Ondertussen weten zij en de mensen in haar omgeving hoe ze het best met haar kunnen omgaan. ‘’Ik heb moeten ontdekken wat goed voor mij is. ‘Wat helpt mij wel? Wat helpt mij niet?’ zijn belangrijke vragen, die ik mijzelf regelmatig stel. Soms zit ik niet lekker in mijn vel of ben ik ontzettend druk. Dan moet ik echt even weg uit bijvoorbeeld een drukke klas.’’ Doordat ze nu weet wat wel en niet goed voor haar is, en daarna handelt, functioneert ze veel beter.
Als kind was ik druk en boos. Qua emoties kon ik enorm switchen. Voor mijn papa en mama was dat lastig!
Loïs Elken in Uffelte
Passie voor veehouderij
De beste therapie voor Loïs was de verhuizing van Havelte naar Uffelte. ‘’Hier ging ik op pad met de jongens uit buurt en hielp met het bouwen van een paasbult. Via deze groep jongens, die nu haar vrienden zijn, leerde ik de agrarische sector kennen. Uiteindelijk ontdekte ze via een collega van haar moeder, die toen melkveehouder was, de veehouderij. ‘’Ik weet het nog precies. Ik was kalverhokken aan het uit mesten en bracht de mest naar de mestbult. Naast mij liep de hond. Op dat moment realiseerde ik me dat ik op de boerderij tussen de dieren echt op mijn plek zit. Werken met dieren is mijn passie. Het maak niet uit of je wel of niet lekker in je vel zit. Tegen dieren kun je lekker zeuren en ze zeuren niet terug, maar zijn wel aanwezig. Dat geeft me een fijn gevoel.’’
Sector in zwaar weer
Na het voortgezet onderwijs heeft ze dus bewust de keuze gemaakt voor de 3-jarige opleiding Veehouderij op het Terra College. Ze is volledig ingeburgerd in de landbouwsector. Met haar achtergrond en gedrevenheid zit ze prima op haar plek. Het werk op de boerderij brengt rust en regelmaat met zich mee. “Het is heerlijk om alleen te werken met de dieren. Melken is zo’n klus waarbij ik mijn hoofd even helemaal leeg kan maken.’’ Daarnaast vindt ze het ook leuk om samen met de melkveehouder plannen te maken en een klus op te pakken. Deze afwisseling doet haar goed, want Loïs houdt wel van uitdagingen. Ze werkt ook nog als monsternemer en start binnenkort met vrachtwagenrijlessen. Tijdens het melkmonster nemen hoort en ziet ze vaak genoeg. “Veel boeren hebben zorgen op dit moment. De strenge regelgeving, toenemende werkdruk en het ontbreken van toekomstperspectief leiden vaak tot spanningen bij de ondernemers en hun gezinsleven. Het valt mij op dat melkveehouders in de melkput anders zijn dan aan de keukentafel. Dan proberen ze vaak hun zorgen te verbergen voor hun gezinsleden en lachen ze vrolijk mee,’’ is de ervaring van Loïs.
Praten helpt
Werken in de agrarische sector ervaart Loïs als zwaar, zowel lichamelijk als mentaal. De verantwoordelijkheid voor het bedrijf en de dieren is groot. “Ik noem mezelf altijd ‘boerin zonder bedrijf’. Een aantal jaren geleden was ik ervan overtuigd boerin te worden. Nu zie ik dat anders. Ik vind het mooi werk, maar de druk om 24/7 verantwoordelijk te zijn voor je bedrijf en dieren vind ik pittig in deze onzekere tijd. Daarom vind ik het belangrijk dat er een platform als TABOER is. Een platform waar aandacht is voor mentale gezondheid van boeren en tuinders. Hier werk ik graag aan mee. Loïs geeft aan hoe zij dat vorm zou willen geven. Op basis van haar eigen ervaringen is ze een grote voorstander van een laagdrempelige aanpak in het onderwijs. ‘’Op veel scholen is het toch lastig om mentale problemen bespreekbaar te maken. Het is niet stoer om daarover te praten,’’ meent Loïs. Ze denkt dat het ophangen van posters op scholen helpt om die ene vraag te stellen: hoe gaat het echt met je? Ook ziet zij het wel zitten om gastlessen te geven over mentale gezondheid. Onder het mom van ‘het is echt oké’ als je praat over waarmee je zit.
Maak je je zorgen over jezelf of over jouw toekomst en zie je het even niet meer zitten? Praat erover met mensen in je directe omgeving of neem contact op met TABOER.