Nadine Stemerdink – Bongen is zichzelf flink tegengekomen de afgelopen jaren. De combinatie van het missen van werkplezier in haar onderneming en haar langgekoesterde kinderwens leidde uiteindelijk tot een burn-out. ‘’Ik liep volledig vast in mijn hoofd wat zich uitte in fysieke klachten,” merkt Nadine op. Twee jaar heeft haar zoektocht geduurd en leerde zich uiteindelijk kennen als een open, kwetsbare en krachtige vrouw. “Deze kennis wil ik graag delen met de sector. Het maakt het leven een stuk lichter als je zaken bespreekbaar maakt,’’ is de ervaring van Nadine.
Samen met haar ouders heeft Nadine Stemerdink – Bongen (30) een melkveebedrijf met ruim 260 melkkoeien met bijbehorend jongvee in Aalten. Haar man Emiel staat voor de klas in het basisonderwijs en werkt niet mee op het bedrijf. Nadine doet het werk op de boerderij samen met haar vader. Ook zitten ze ruim in het personeel. Dit is een bewuste keuze van Nadine na haar burn-out. ‘’Zo probeer ik meer rust in het bedrijf en meer ruimte voor mijn nevenactiviteiten te creëren’, merkt Nadina op. “Door jezelf te leren kennen en serieus te nemen weet je waar je behoefte aan hebt,” voegt ze eraan toe. Volgens haar loopt privé en bedrijf nergens zoveel door elkaar als op een agrarisch bedrijf. Met een chronisch zieke moeder op de achtergrond is Nadine opgevoed met het gegeven dat privé altijd voor het bedrijf gaat. ‘’Binnen de agrarische sector is het vaak andersom. Alles draait om het bedrijf. Ondernemers praten weinig over hun gevoelens. Ze werken 80 uur of meer en zijn daar trots op,’’ merkt Nadine op. De afgelopen jaren is zij juist op zoek gegaan naar een betere balans tussen privé en haar melkveebedrijf. Hierin is ze op zoek gegaan naar haarzelf. “Ik heb antwoorden gezocht op verschillende vragen. Wie ben ik eigenlijk? Wat maakt mij gelukkig en trots?”
Fysieke klachten voorbode van een burn-out
Onrustig, nergens geen zin meer in. Altijd op zoek naar nieuwe dingen. Dat was Nadine in 2020 ten voeten uit. Ze was rusteloos en vroeg zich af hoe ze het bedrijf in de toekomst zou willen voortzetten. Alles deed ze samen met haar ouders, maar ze ging aan de vraag voorbij: Wat wil ik eigenlijk zelf? Op zoek naar nieuwe uitdagingen ging ze een cursus tekstschrijven volgen. Haar droom was om naast melkveehoudster ook schrijfster te worden. Ondertussen nam ze ook nog zitting in de districtsraad van Friesland Campina en kreeg ze in die periode een miskraam. Dit verdriet deelde ze met haar naaste familie, maar sprak er verder met niemand over.
‘’Op een gegeven moment kreeg ik allerlei fysieke klachten. Pijn in mijn schouders en nek. Nog steeds gingen er geen alarmbellen rinkelen en ging ik op zoek naar hulp voor mijn fysieke klachten. Mensen in mijn directe omgeving uitten hun zorgen, maar ik bleef het wegwuiven.” Wel ging Nadine het gesprek aan met een coach, speciaal voor de agrarische sector. Hier heb ik veel aan gehad. ‘’Ik raad het iedereen aan om één keer per jaar een gesprek te voeren met een onafhankelijke coach. Door jezelf een spiegel voor te houden, leer je hoe jezelf in elkaar steekt en waar je als mens en ondernemer energie van krijgt.”
‘Die diagnose was voor mij belangrijk, zodat ik wist wat ik had en waar ik aan moest werken.’
Nadine Stemerdink-Bongen in Aalten
Pas op de plaats
De lichamelijke klachten bleven aanhouden en Nadine besloot geen fysiek werk meer uit te voeren op de boerderij en zich te richten op het kantoorwerk. ‘’Op kantoor merkte ik dat ik helemaal niet scherp was en me niet meer kon concentreren. Ik had gewoon nergens geen zin meer in.’’
Nadine bleef wel verschillende blogs schrijven en podcasts maken over alles wat haar bezighield. Voor een interview over bedrijfsbeëindiging ging ze naar haar oude stageboer in de buurt. Uit het niets merkte hij op: Heb jij geen burn-out? Hij had het 8 jaar geleden gehad en volgens hem had Nadine alle symptomen, zoals vergeetachtigheid, prikkelbaar, hartkloppingen, lichamelijke klachten en nergens geen zin meer in. Met dit in haar achterhoofd ging Nadine naar haar huisarts en hij stelde direct burn-out vast.
‘’Die diagnose was voor mij belangrijk, zodat ik wist wat ik had en waar ik aan moest werken.’’ Nadine stopte met alle werkzaamheden en nam flink wat gas terug. Via de huisarts heeft ze een speciaal online-programma voor patiënten met een burn-out gevolgd. Daarnaast heeft ze haar eigen weg gezocht en heeft baat gehad bij hypnotherapie en acupunctuur. ‘’Voor iedereen kan dat traject naar genezing anders zijn,’’ merkt Nadine op.
Toekomst op de boerderij?
De turbulente jaren zijn voor Nadine een doorlopend leertraject geweest. De vraag hoe en of ze de boerderij in de toekomst wil voortzetten speelt nog steeds. Dit heeft onder meer te maken met de grote kinderwens die zij en Emiel hebben. “Mijn droombeeld was altijd om de boerderij voort te zetten samen met een gezin met kinderen. Helaas gaat dat niet vanzelf en zitten we in een vruchtbaarheidstraject. Een spannende periode die veel impact heeft op ons. Het is wel fijn dat we er nu openlijk over durven te praten, dat lucht op. Ondanks dat de wens en het verdriet groot zijn.’’
Agrimindsetcursus
Nadine werkt graag mee aan de campagne van TABOER, want zij weet als geen ander hoe belangrijk het is om over haar gevoelens te praten. Nadine omschrijft zichzelf als een krachtig, open en kwetsbare vrouw in een mannenwereld. De agrarische wereld is een gesloten wereld waarin het bedrijf vaak op de eerste plaats komt en daarna privé. Nadine heeft de afgelopen jaren geleerd wat belangrijk is in haar eigen leven en ontdekt dat het goed is jezelf beter te leren kennen en om echt met elkaar te praten. Vandaar dat zij een cursus Agrimindset heeft ontwikkeld voor boeren en boerinnen van de toekomst. Hierin leer je als ondernemer je zelf kennen en ontdekken waar jij als mens gelukkig van wordt.
Klik hier voor meer informatie over de cursus
Herken jij je in dit verhaal? Praat erover met mensen in je omgeving of huisarts. Of neem contact op met TABOER.
Nadine is geen ambassadeur meer en is ondertussen gestopt met haar melkveebedrijf.